Soorten rolstoelen

Actieve rolstoel voor algemeen dagelijks gebruik (ADL) 

Bijna alle ADL rolstoelen worden op maat afgeleverd. Er zijn twee categorieën, de ‘ready-made’ rolstoelen en de ‘custom-made’ rolstoelen.  

• De ‘ready-made’ rolstoel heeft een standaard frame waarvan de voetsteun, rugleuning en as precies wordt afgesteld voor de rolstoelrijder. Dit kan dus ook weer aangepast worden wanneer een kind in de groei is. Daarnaast is een voordeel dat je makkelijke onderdelen opnieuw kan bestellen.  

• De ‘custom-made’ rolstoel is ten opzichte van de ‘ready-made’ rolstoel uniek. Deze rolstoel wordt gemaakt op de persoonlijke afmetingen en behoeften van de rolstoelrijder. Bedenk dat bij een kind die in de groei is, niet vaak een ‘custom-made’ stoel wordt aangemeten aangezien je deze niet kan aanpassen nadat deze eenmaal is gefabriceerd [1].  

 

De elektrische rolstoel c.q. de elektrische ondersteunende rolstoel  

De elektrische rolstoel is geschikt als vervoersmiddel wanneer de rolstoelrijder weinig tot geen loopfunctie meer heeft en daarbij veel kracht en controle in de armen mist.  

Bij een elektrisch ondersteunende rolstoel zijn de wielen uitgerust met elektrisch ondersteunende wielen of een elektromotor en handbesturingssysteem. Met deze wielen ben je met enige ondersteuning nog in staat om zelf te rollen en obstakels te nemen [1].  

​

​

​

​

​

​

​

 

De duwrolstoel  

Een duwrolstoel zijn stoelen met losse en verwijderbare delen zoals voetsteunen. De duwrolstoel wordt eigenlijk alleen bestemd voor diegenen die of door ernstige fysieke beperkingen niet meer in staat zijn om zelf te rollen of voor iemand die tijdelijk een rolstoel nodig heeft [1]. 

​

​

​

​

​

​

​

​

 

De sport rolstoel 

Een sport rolstoel is om in te sporten (denk hierbij aan hockey of basketbal). Het hangt van de sport af op welke eigenschappen de stoel is afgestemd. Het verschil met een ADL-rolstoel is dat een sportrolstoel veel schuiner is en de wielen veel schuiner staan [1].

​

Nog een filmpje waarbij de sportrolstoel en de dagelijkse activiteiten rolstoel wordt uitgelegd: https://www.youtube.com/watch?v=DomlUVcFvWY 

​

 

 

Bron

[1] Wheelchair Skills Team. Rolstoel eigenschappen. [internet] Beschikbaar via: https://wheelchairskillsteam.nl/rolstoel-advies/rolstoel-eigenschappen/ [internet] geraadpleegd op 21 februari 2021

​

Aanpassingen rolstoel 

Gewicht 

Een verhoogd gewicht van een rolstoel verlaagt de zelfgekozen snelheid en verhoogd de krachten die nodig zijn bij het rolstoel rijden [1]. Met andere woorden een zware rolstoel zorgt ervoor dat de rijsnelheid laag ligt en de rolstoelrijder eerder vermoeid raakt. Indirect kan dit het rijplezier af doen laten nemen, maar ook ervoor zorgen dat er blessures of overbelasting veroorzaakt worden [1]. Linda Valent (auteur van check je zit) geeft aan dat 90 % van het lichaamsgewicht hoort te rusten op de grote wielen en maar 10% op de voorwieltjes, dit zorgt voor lichte rolweerstand [2]. Een juiste ingestelde rolstoel waarbij een juiste verdeling van het lichaamsgewicht is gemaakt ten opzichte van de as, maakt dat een zware rolstoel evengoed licht zou kunnen rijden.  

Echter is het gewicht van een rolstoel wel bepalend als er een helling genomen dient te worden of wanneer de weerstand hoog is op de grond (voorbeelden: hoogpolig tapijt, mul zand) [1]. 

​

Om een rolstoel zo optimaal mogelijk zelfstandig te gebruiken is het belangrijk dat de stoel niet zwaarder is dan 15 KG [3]. Daarnaast zorgt een lichte compacte stoel ervoor dat hij makkelijk wendbaar is en goed is te transporteren. 

 

Overbodige aanpassingen 

Er zijn talloze aanpassingen welke op kinderrolstoelen gedaan kunnen worden. Zo worden kinderrolstoelen vaak voorzien van een duwstang, deze duwstang kan echter de rolstoel onnodig verzwaren gedurende de dag wanneer het kind zelfstandig wil rijden [2]. Een ander veelgebruikte aanpassing is een werkblad, deze komen al gauw op 500 gram extra gewicht [4,5]. Ook een kantelfunctie op een rolstoel zorgt al snel dat een rolstoel minstens 18KG weegt [4]. De auteur van check je zit (Linda Valent) geeft aan dat het heel belangrijk is dat een persoon tijdens een passing heel erg kritisch is of een aanpassing echt nodig is. Elke extra aanpassing verzwaard de rolstoel en kan het gebruiksplezier in het geding brengen.  

 

Zie het onderstaande filmpje op de website van Check je zit. In deze clip is een meisje te zien waarbij haar nieuwe rolstoel maar liefst 11 KG lichter is dan haar oude rolstoel. 

​

​

​

​

Bronnen: 

1. Cowan RE, Nash MS, Collinger JL, Koontz AM, Boninger ML. Impact of Surface Type, Wheelchair Weight, and Axle Position on Wheelchair Propulsion by Novice Older Adults. Archives of Physical Medicine and Rehabilitation 2009 July 1,;90(7):1076-1083. 

2. Interview Linda Valent

3. Wheelchair Skills Team. (2021, 25 februari) Wat is de juiste rolstoel? Geraadpleegd van https://wheelchairskillsteam.nl/rolstoel-advies/wat-is-de-juiste-rolstoel/ 

4. Veldink. (2021, 25 Februari) Rolstoelen.  Geraadpleegd van https://www.veldink4kids.com/nl/rolstoelen  

5. Sunrise medical. (2021, 25 februari) Lichtgewicht kinderrolstoelen. Geraadpleegd van https://www.sunrisemedical.nl/zippie/lichtgewicht-kinderrolstoelen